Bản đồ thế giới từ cổ đại đến hiện đại
| 10-12-2019Bản đồ là một phát minh vĩ đại của loài người. Qua quá trình hơn 2.000 năm, bản đồ đã phát triển từ những hình vẽ sơ khai đến các bản đồ hiện đại ngày nay, giúp ích cho sự nhận biết thế giới và đóng góp to lớn vào sự phát triển của loài người.
1. Thế kỉ VI TCN
Bản đồ sớm nhất của thế giới là của những người Babylon, được làm ra trước khi Chúa Jesus ra đời 600 năm. Bản đồ được điêu khắc trên một phiến đá lớn, miêu tả Babylon được bao quanh bởi các thành phố như Assyria, Urartu… Ngoài cùng là một dòng sông lớn có tên là Bitter, với các hòn đảo tạo thành một ngôi sao bảy cánh. Bản đồ Babylon được nhiều nhà khoa học kết luận chỉ mang tính tượng trưng, chứ không thật sự chính xác.
2. Thế kỷ V TCN
Anaximandros - nhà triết học người Hy Lạp được biết đến là người sáng tạo ra một trong những chiếc bản đồ đầu tiên của thế giới, một thành tựu đã có đóng góp to lớn cho sự phát triển của lĩnh vực địa lý.
Bản đồ có dạng hình tròn, tâm bản đồ cho thấy các vùng đất nổi tiếng của thế giới xung quanh biển Aegean.
2. Thế kỷ IV TCN
Một nhà sử học thời Hy Lạp cổ đại tên là Hecataecus Miletus đã dựa vào bản đồ của Anaximandros để tạo ra bản đồ mới.
Các bản đồ được đính kèm vào những ghi chép trong cuộc phiêu lưu của ông tới các vùng đất khác nhau: Hy Lạp, Ba Tư… Ông được coi như ông tổ của nền khoa học lịch sử của châu Âu ngày nay.
4. Thế kỷ II TCN
Không thể không kể đến Eratosthenes, một trong các nhà khoa học vĩ đại đã tạo ra bản đồ huyền thoại của thế giới cổ đại.
Eratosthenes tạo ra một số bản đồ của thế giới, trong đó ghi lại đặc trưng các quốc gia thuộc địa phận Vương quốc Anh, Ấn Độ và Sri Lanka bây giờ.
Ông còn là nhà địa lý đầu tiên kết hợp vĩ tuyến và kinh tuyến trong miêu tả bản đồ của mình.
5. Thế kỷ I TCN
Một thế kỷ sau, nhà triết học Hy Lạp - Posidonius đã xuất bản tác phẩm "Đại dương và các khu vực lân cận". Tác phẩm này đã miêu tả địa lý theo kiến thức khoa học hiện nay.
Ông cũng đã tính được chu vi Trái đất là 24.000 dặm (khoảng 38.400km), chỉ sai số chút ít so với kết quả của thời hiện đại, khoảng 40.073km.
6. Thế kỷ I
Pomponius Mela - nhà địa lý người La Mã đã đề xuất một bản đồ duy nhất của thế giới vào năm 43. Ông chia Trái đất thành 5 khu vực, trong đó chỉ hai là có thể sinh sống.
Ông khẳng định rằng, Antichthones - những người sống ở vùng ôn đới phía Nam không thể sống ở các vùng ôn đới phía Bắc.
Về việc phân chia và ranh giới của châu Âu, châu Á và châu Phi, ông diễn tả giống như Eratosthenes.
7. Thế kỷ II
Khoảng năm 150, nhà toán học, thiên văn học, địa lý học Ptolemy đã tạo ra bản đồ đầu tiên sử dụng kinh độ và vĩ độ.
Bản đồ của ông về một hệ thống tọa độ toàn cầu đã khai sáng tư duy của những người châu Âu cổ về mặt địa lý.
8. Thế kỷ XII
Năm 1154, nhà địa lý Ả Rập - Muhammad al-Idrisi kết hợp kiến thức về châu Phi, Ấn Độ Dương, Viễn Đông được thu thập bởi thương gia Ả Rập, nhà thám hiểm và thông tin được thừa kế để tạo ra bản đồ chính xác nhất của thế giới tại thời điểm này.
Bản đồ thấy được toàn bộ các lục địa Á, Âu nhưng châu Phi chỉ là phần nhỏ phía Bắc. Sau 3 thế kỷ tiếp theo, đây vẫn là bản đồ thế giới chính xác nhất.
9. Thế kỷ XIV
Trung Quốc là một trong những nước phát triển các kỹ thuật vẽ bản đồ tinh vi nhất, vì vậy thời Trung cổ, Trung Quốc đã được lập bản đồ với chi tiết và độ chính xác đáng kể.
Bản đồ thế giới của Trung Quốc cho thấy Trung Quốc ở trung tâm và châu Âu được mô tả rất nhỏ theo chiều ngang ở cạnh. Đáng chú ý, châu Phi cũng được lập bản đồ từ Ấn Độ Dương.
10. Thế kỷ XV
Năm 1490, Heinrich Hammer, một chuyên gia vẽ bản đồ người Đức, tạo ra một bản đồ khá chính xác với các địa điểm trên mặt đất.
11.Thế kỷ XVI
Thế kỷ XVI là khoảng thời gian của khám phá và chinh phục. Các quốc gia ở châu Âu liên tục tạo ra các cuộc thám hiểm để tìm ra những vùng đất mới.
Trong hình là Cantino - bản đồ miêu tả rõ ràng các đảo của vùng biển Caribbean và bờ biển Florida, cũng như châu Phi, châu Âu và châu Á.
Bản đồ này đặc biệt đáng chú ý cho những mô tả về các bờ biển Brazil, được phát hiện vào năm 1500 bởi nhà thám hiểm Bồ Đào Nha - Pedro Alvares Cabral.
Bản đồ Caverio, được vẽ khoảng năm 1505, cho thấy bờ biển phía Đông của Bắc Mỹ với chi tiết đáng ngạc nhiên và là một trong những nguồn thông tin chính xác nhất về khu vực Bắc Mỹ thời bấy giờ.
Bản đồ Waldseemüller là bản đồ đầu tiên mà cái tên châu Mỹ xuất hiện. Mọi người thừa nhận rằng, đây là một châu lục mới phát hiện chứ không phải như nhầm lẫn của Christopher Columbus là Tây Ấn.
12. Thế kỷ XVII
Một bản đồ được tạo ra bởi Hendrik Hondius năm 1630 đã miêu tả châu Úc bao gồm một phần của bờ biển phía Tây của bán đảo Cape York - được các nhà thám hiểm phát hiện năm 1623.
13. Ngày nay
Nhờ áp dụng các thành tựu khoa học công nghệ của nhân loại trong việc đo đạc và có nhiều phương pháp thành lập bản đồ, các bản đồ càng đa dạng, nội dung chi tiết và chính xác, đáp ứng mọi nhu cầu của xã hội.
Tin khác
- Tập bản đồ vẽ tay khổng lồ của 2 tác giả Ba Lan (18/05/2020)
- Thư viện Mỹ trả tập Atlas hiện đại đầu tiên trên thế giới cho Cuba (18/01/2020)
- Lễ ra mắt mạng lưới trạm định vị vệ tinh quốc gia (VNGEONET) (12/01/2020)
- Trên Biển Đông có gì? (21/10/2019)
- Tăng cường sử dụng sản phẩm bản đồ và dữ liệu không gian địa lý phục vụ nâng cao dân trí trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 (01/07/2019)
- Quy định của Luật Đo đạc và bản đồ năm 2018 của Việt Nam đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài (24/05/2019)
