Bản đồ, CSDL nền địa lí là nguồn tài liệu hết sức quan trọng phục vụ công tác điều tra cơ bản, quản lý lãnh thổ và quy hoạch phát triển kinh tế -xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước và nâng cao dân trí xã hội.

 

Một trong những yêu cầu cơ bản của sản phẩm, dữ liệu đo đạc và bản đồ là tính hiện thời. Đây là yêu cầu quan trọng, đảm bảo dữ liệu được cung cấp có phù hợp nhất với thực tế để phục vụ các công việc có liên quan. Nếu tư liệu không phù hợp với thực tế sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng: quy hoạch xây dựng không phù hợp với điều kiện địa hình, dân cư; các phương tiện giao thông không xác định chính xác tuyến đi phù hợp; tính toán khối lượng đào, đắp không đúng thực tế; bố trí tuyến phòng thủ không phù hợp...

 

Chính vì vậy, đi đôi với các quy định về thành lập, các quy định về cập nhật thông tin, dữ liệu đo đạc và bản đồ luôn được thể hiện trong các văn bản quy phạm pháp luật.

 

Cập nhật thông tin nói chung, cập nhật thông tin, tư liệu đo đạc và bản đồ nói riêng là một trong những nhu cầu rất cần thiết đối với toàn xã hội. Thông tin càng được cập nhật kịp thời thì giá trị, hiệu quả của thông tin càng tăng cao.

 

Cập nhật thông tin, tư liệu đo đạc và bản đồ là nội dung công việc hết sức quan trọng trong quản lý hoạt động đo đạc và bản đồ nhằm cung cấp thông tin, tư liệu phù hợp với thực tế, đảm bảo khai thác có hiệu quả thông tin, tư liệu, đáp ứng yêu cầu sử dụng sản phẩm đo đạc và bản đồ phục vụ công tác điều tra, quản lý, quy hoạch lãnh thổ, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng- an ninh.

 

Trong thực tế, nếu cập nhật thông tin, dữ liệu kịp thời sẽ mang lại hiệu quả rất to lớn. Ví dụ: thông tin về thông một tuyến đường giao thông, một cây cầu mới sẽ làm cho các lái xe lập lộ trình chạy xe được hợp lý, rút ngắn được thời gia di chuyển, mang lại hiệu quả kinh tế. Ngược lại, thông tin về một đoạn đường bị sụt lở, sửa chữa... gây tắc đường sẽ giúp cho việc lập kế hoạch chạy xe được chủ động, tránh thời gian chờ đợi không cần thiết.

 

Trong công tác quy hoạch, hiện trạng khu vực cần quy hoạch càng phù hợp với thực tế thì sự các phương án quy hoạch càng chính xác, tính khả thi thực hiện càng cao.

 

Trong nhiều trường hợp, thông tin phải được cập nhật tức thời, liên tục như: thông tin về khí tượng, thủy văn; ùn tắc giao thông, tai biến tự nhiên…

 

Cập nhật bản đồ nhằm mục đích chỉnh sửa nội dung bản đồ cho phù hợp với hiện trạng thực địa và chuyên bản đồ về dạng quy định, theo đúng các yêu cầu khoa học kĩ thuật của quy định hiện hành.

 

Việc cập nhật thông tin, tư liệu đo đạc và bản đồ có thể phân chia thành hai nhóm chính:

 

- Cập nhật số liệu thống kê, báo cáo: các thông tin về tình hình hoạt động đo đạc và bản đồ. Ví dụ: về tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ; tình hình nhân lực, thiết bị; cấp phép hoạt động đo đạc và bản đồ; tình hình triển khai các dự án, công trình, sản phẩm đo đạc và bản đồ; thông tin về tư liệu, sản phẩm đo đạc và bản đồ...

 

Hiện nay công tác thống kê, báo cáo số liệu giữa các cơ quan, địa phương với Cục Đo đạc và Bản đồ Việt Nam vẫn thực hiện theo phương pháp thủ công. Các tổ chức, đơn vị, địa phương gửi công văn kèm theo bảng biểu thống kê số liệu về Cục, Cục tổng hợp thủ công dưới dạng giấy hoặc tệp dữ liệu đơn lẻ của các địa phương, đơn vị rồi gửi về Bộ Tài nguyên và Môi trường.

 

Nếu việc triển khai việc thống kê, báo cáo số liệu trực tuyến WebGIS sẽ tạo điều kiện công việc báo có, thống kê và tổng hợp số liệu được thực hiện một cách thuận tiên, chính xác, nhanh chóng.

 

- Cập nhật tư liệu: cập nhật các dữ liệu địa lí, bản đồ, số liệu đo đạc... Các chức năng của hệ thống WebGIS sẽ phục vụ việc khai thác dữ liệu GIS trên Internet vào bao gồm các chức năng phổ biến thông tin, dữ liệu dữ liệu bản đồ trên nền web, tùy biến chồng xếp các lớp dữ liệu bản đồ, các chuyên đề bản đồ; tìm kiếm thông tin bản đồ, số liệu, tống kê báo cáo theo các tiêu chí khác nhau, chỉnh lý dữ liệu bản đồ qua web.

 

Khác với bản đồ địa hình, việc cập nhật cơ sở dữ liệu địa lý khi đối tượng có sự thay đổi trong các trường hợp:

- Thay đổi về cấu trúc không gian của đối tượng;

- Thay đổi thông tin thuộc tính của đối tượng;

- Thay đổi cả về cấu trúc không gian và thông tin thuộc tính của đối tượng.

 

Do hầu hết các bản đồ địa hình hiện nay đều được biên tập từ CSDL địa lý; vì vậy, việc cập nhật sẽ không tiến hành cập nhật trên bản đồ. Các nội dung cập nhật dữ liệu nền thông tin địa lí bao gồm:

- Cập nhật thông tin không gian của đối tượng địa lí.

- Cập nhật thông tin thuộc tính của đối tượng.

- Cập nhật thông tin dữ liệu (metadata).

 

Chính vì vậy, khối lượng cập nhật sẽ lớn hơn, đa dạng hơn so với các phương pháp hiện chỉnh bản đồ theo các công nghệ truyền thống. Tuy nhiên, đây cũng là điều kiện rất thuận lợi khi cập nhật CSDL nền thông tin địa lí thông qua hệ thống WebGIS vì các thông tin thuộc tính sẽ được cập nhật dễ dàng, nhanh chóng vì nguồn tư liệu để cập nhật thông tin có thể chỉ là các bảng thông kê, thông tin, báo cáo...

 

NVT